Gisteren zei een vriendin als grapje tegen me, naar aanleiding van mijn post van gisteren, dat ze niet gelukkig werd van rettich, maar wel van chocola. Iets vergelijkbaars heb ik zelf ook wel vaak gezegd in het verleden. Maar nu vraag ik me af of dat wel waar is.
Happiness & pleasure
Vorige week hoorde ik een interview met de Amerikaanse neuro-endocrinoloog Robert Lustig (https://www.youtube.com/watch?v=EKkUtrL6B18). Hij had het over het verschil tussen ‘happiness’ en ‘pleasure’ en dat die twee, juist tegenwoordig, vaak verward werden.
‘Happiness’ kunnen we vertalen met geluk. ‘Pleasure’ gaat meer om genoegens, plezier of genieten.
Plezier = dopamine
Genieten en plezier maken bereik je met gedrag of bepaalde middelen, en is daarmee automatisch iets van de korte termijn. Daarbij wordt dopamine geactiveerd in de hersenen, vertelde hij.
Dopamine is een stofje waarmee hersencellen met elkaar kunnen communiceren. Dopamine prikkelt de volgende hersencel. Hersencellen die te veel en te vaak geprikkeld worden, sterven af. Om zich tegen die sterfte te beschermen, zorgen ze dat ze minder punten hebben waar ze dopamine kunnen ontvangen, zodat ze niet overprikkeld raken. Maar dat betekent dat het belonende effect van die dopamine afneemt.
Verslavingseffect
Voor ons als mensen houdt dat in dat dat we méér willen. Meer van dat lekkere eten of drinken, van de drugs of meer van die fijne activiteit, omdat er na verloop van tijd meer van nodig is om hetzelfde fijne gevoel eraan over te houden. Zo kan ‘pleasure’ leiden tot verslaving en uiteindelijk zelfs tot depressie.
Serotonine = geluk
Daartegenover zet hij geluk, dat een rustiger, duurzamer gevoel is en vooral voortkomt uit je verbinding met anderen en je gevoel over hoe je om kunt gaan met je rol in de wereld. Gelukt hangt samen met serotonine. Serotonine werkt juist remmend op de ontvangstpunten van de volgende cel en zorgt op die manier voor een gevoel van tevredenheid geeft, een soort ‘zen-gevoel’, legde hij uit.
Reclame mikt op plezier
Deze uitleg is natuurlijk wat kort door de bocht, maar het verschil tussen die twee soorten gevoel herken ik wel. En ook dat reclame ons vooral aanspoort om maar veel ‘pleasure’ te beleven. Liefst onder de noemer ‘geluk’, zoals het Ola happiness station. Meer willen is immers in het belang van bedrijven.
Rettich versus chocola
De rettich en de chocola uit het begin van mijn stukje, staan eigenlijk voor gezonde voeding versus snoep, waarbij snoep natuurlijk duidelijk in de categorie ‘pleasure’ hoort. Het is heerlijk om te eten inderdaad. De suiker triggert het beloningscentrum in je hersenen snel. Maar ik ken ook het sombere gevoel dat je een tijdje later kunt krijgen, of dat om je heen kan blijven hangen als je langere tijd veel suiker gegeten hebt.
Gelukkiger door rettich
Tegenwoordig eet ik veel gezonder en eigenlijk voel ik me daar veel gelijkmatiger en gelukkiger bij. Dus ik denk toch dat ik uiteindelijk gelukkiger word van rettich dan van chocola.
Ik ben benieuwd: herken jij zelf ook dat verschil tussen ‘pleasure’ en ‘happiness’? En zo ja, op welke manier?
Recente reacties